• Sokrates'in "Bir insanın gerçek bilgeliği, bilmediğini bilmektir." sözünden yola çıkarak, hizmet alanlarımıza dair bilgi edinmek isteyen müşterilerimiz ve gençler başta olmak üzere her yaştan insanımızın faydalanabilmesi için bilgi bankamızı oluşturduk. 
• Eleştiri, öneri ve katkılarınız için tıklayınız.

Sigmacert Global Bilgi Bankası

ISO Kalite Standartları Ne Demek?

Uluslararası Standardizasyon Örgütü olarak Türkçe’ye çevrilen ISO kalite standartları temelde birçok ülkenin üye olduğu sivil toplum kuruluşunun belirlediği genel kural ve terimlerdir. ISO açılımı “International Organization for Standardization”dır. Kuruluşun merkezi İsviçre’nin başkenti Cenevre’dir. Kuruluş 23 Şubat 1947 tarihinde resmileşmiştir. Sistem ISO’dan önce 1926 - 1942 yılları arasında Uluslararası Ulusal Standardizasyon Dernekleri Federasyonu (ISA) olarak başlamıştır. Ardından 1944 - 1946 yılları arasında çalışmalarını takip etmek için Birleşmiş Milletler Standartları Koordinasyon Komitesi kurulmuştur. Bu yapılanmanın amacı uluslararası mal ve hizmetlerin sunulmasını karşılıklı olarak kolaylaştırmaktır. Ekonomik değerlendirmeleri de göz önünde bulundurarak teknolojik ve bilimsel gelişmelerin dünya çapında standardizasyon içinde gelişimini teşvik etmek de amaçlar arasında yer alır. Bu sivil toplum kuruluşuna bağlı üye ülke sayısı 164’tür. Organizasyon üyesi olan millî birimler kendi ülkelerinde standartlar konusunda en yetkili kuruluşlardır.  Kuruluş ya da organizasyon dediğimiz bu oluşum içerisinde her ülke yetkili bir organ tarafından temsil edilir. ISO nedir sorusunun yanıtını amaçlarıyla vermek mümkündür. Kuruluş bütün teknik ve teknik dışı dallardaki standartların belirlenmesi için çalışmalar yürütür. Elektrik ve elektronik mühendisliği konularıyla bağlantılı olan çalışmalar ise Uluslararası Elektroteknik Komisyonu ile ortak şekilde gerçekleştirilir. Bununla birlikte uluslararası standart hazırlama çalışması genellikle ISO teknik komiteleri aracılığıyla yapılır. ISO ile iş birliği içindeki resmi ya da sivil uluslararası kuruluşlar da çalışmalarda yer alabilir.

ISO Faaliyet Alanı  

ISO’nun anlamı nedir sorusunu kuruluşun faaliyet alanı ile de açıklamak mümkündür. Kuruluşun çalışma sürdürdüğü bazı konular şöyledir:

• Ölçme ve adlandırma
• Teknik isimlerin adlandırılmasında küresel standardizasyon sağlama
• Makina, malzeme, parça, yüzey gibi teknik detayların taşıması gereken özellikleri belirleme
• Konuyla ilgilenen idareci ve personelin kalifikasyonlarının standardizasyonu
• Standardize edilmiş tüm özelliklerin küresel sahaya arz edilme biçimlerinin tespiti

Teknolojik gelişmelerden dolayı ISO standartları her beş yılda bir gözden geçirilerek gerekli değişiklikler yapılır, yayınlanır ve uygulamaya alınır. İşletmelerin hizmetlerini sunabilmeleri için ISO'nun standartları kapsamında yer alan ve kendi faaliyet alanlarına uygun temel ve teknik belgelerine sahip olması zorunludur. Özellikle ürünlerinin ithalat ve ihracatında, hizmetlerinin sunumunda standartların oluşturulması gerekir. Kurum bu standartları her iki taraf için de sistematikleştirerek firmanın üzerinde toplar. Bununla birlikte sahip olunan standart belgeleri işletme için ulusal ve uluslararası bir prestij sağlar. Bu belgeler işletmenin küresel anlamda standardizasyonunu resmileştirir. Belgeler sayesinde şirketlerin iç hacmi büyür, işletme içerisindeki bu gelişmeler de çalışanların motive olmasına katkıda bulunur. Farkındalığı artan çalışan şirkete çok yönlü bakış açısı kazandırır. Bu da şirket içindeki süreç yönetimlerinde geniş tabanlı katılım ve verimlilik anlamına gelir. ISO ne demek ve faaliyet alanları nelerdir soruları standardize edilmiş kalitenin anlamını araştırmaya da itebilir.

Kalite Yönetimi Nedir?

ISO Sistemleri bir işletmeye faaliyet alanı dâhilindeki üretimini gerçekleştirirken ya da hizmetini sunarken neler yapılması gerektiğine dair bir düzen getirir. Temelde her ürünün üretim, hizmetin sunum süreçlerinin yani bütünüyle şirketin sürekli olarak mükemmeliyetçilik anlayışının üst düzeyde sürdürülmesi demektir. Bu anlayışı şöyle maddelemek mümkün:

• Planla
• Güven altına al
• Kontrolü sağla
• Sürekli gelişim için ihtiyaç duyulan alanlarında iyileştirmeye git

ISO kalite yönetim sistemi daha kapsamlı bir disiplini ifade eder. Yapılan işin süreçlerini beklenti, talep ve iş akış süreci olarak belirleyen şartların tamamı bu disipline dâhildir. Sistem müşteri memnuniyetinin artırılmasını öngören bir dizi kural ve yönetmelikle standardize edilir. Bu standardizasyon sayesinde işletme küresel çapta kabul görmüş olur.

İşletmeler kendi bünyesinde iş süreç standartlarını belirleyen, sürdürülebilirliğini sağlayan ve bunu belgesi ile firmaya kazandıran bir kalite yönetimi birimi kurabilir veya bir personel görevlendirebilir. Standardizasyon ile işletme içinde yönetim dâhil tüm birimlerde çalışan herkesin misyon vizyon ve çalışma ilkelerine göre hareket etmesini sağlar. Kurulan birim veya görevlendirilen kişi öncelikle kalite yönetim sistemi nedir ve nasıl sürdürülür, bu konularla ilgili bir eğitim alır. Daha sonra yasal şartlar çerçevesinde kalite yönetim sistemini kurgulanması ve denetlenmesi işlerini yürütmeye başlar. Bununla birlikte çalışanın farkındalığının ve bilgilerinin tazelenmesi için belli aralıklarla prosedür talimat tanımları eğitimleri alması gerekir. Bu eğitimin sorumlu ya da uzman olan bir kuruluş tarafından verilmesi önemlidir. Farkındalığın yaratılması işletmenin süreçlerinin mevzuata standarda uygun olarak işletilmesine önemli bir basamaktır. İşleyişte standartlarla belirlenmiş kaliteli bir sistem kurulması ve şirket içinde kalite hedefi doğrultusunda hizmet anlayışının sağlanması sürekli gelişmede önemli rol oynar.

Kalite Standartları Belirlemek

Kalite standartları nelerdir sorusu da sıkça araştırılan konular arasında. Bu terim işletmelerin bulunduğu sektörel faaliyet konusu kapsamındaki, üretim ya da hizmet alanındaki işlevleriyle ilgilidir. Kaliteyle ilgili ulusal ve uluslararası standartlar bulunur. Ülke içindeki farklı faaliyet alanlarındaki her bir kuruluşa özel standartlar (örn: ASTM, DIN) bulunur. Uluslararası standartlar ise farklı sektör standartlarını içeren ve üye ülkelerin katılımı ile yayınlanan ilkelerdir. Bu ilkeler tüm üyelerin kullanımına açık olanlardır. Buna en iyi örnek ISO’dur. Uluslararası standardizasyon kurumunun yanı sıra bölgesel oluşumlar da bulunur. Europeane Norm olarak adlandırılan koşullar bunlara iyi bir örnektir. EN standartları nedir sorusunu şöyle yanıtlamak mümkün: EN olarak kısaltılan terim Avrupa Standartları anlamına gelir ve bu bölgedeki otoritelerin oluşturduğu komitenin kabul ettiği teknik koşullardır. Avrupa Birliği’ne üye ülkeler arasında uyum oluşturmak için kabul edilen bu standartlar birçok çeşitli ürüne yönelik minimum performans şartlarını ve test metotlarını belirler. Kişisel koruyucu donanımlar (KKD) dâhil olmak üzere standardize edilen ürünlere dair bazı örnekleri aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.

Tüm standartlar isteğe bağlı uygulanır. Bununla birlikte EN standartları direktifleri iş kazaları açısından risklerin en aza indirgenmesine yöneliktir. İşletmedeki iş güvenliği için ilgili kanunlar eşliğinde düzenleyici ve uygulanması zorunludur. 

Bu standartları sektörlere göre fark yaratan ve yapılan her işin en iyi yolunu tanımlayan bir yol haritası olarak düşünmek mümkündür. Çok çeşitli çalışma alanların faaliyet konularına ilişkin standartlar mevcuttur. Ulusal ve uluslararası arenada ihtiyacı karşılayacak kadar çeşitli ISO Standartları uygulamaları söz konusudur. Tıpkı ISO standartları listesi gibi genel uyumu sağlayan tüm uygulamalar çeşitli faaliyet alanlarındaki sektörlerin kalite formasyonunun belirlenmesine yardımcı olan yapı taşlarıdır.

Kalitenin Belgelenmesi

Kalitenin standardizasyonu ve belgelenmesi söz konusu olduğunda ISO TSE nedir sorusu da sıkça karşınıza çıkıyor olabilir. ISO ve TSE birbiri ile bağlantılıdır. ISO uluslararası standartlarla ilgilenir. TSE yani Türk Standartları Enstitüsü ise ISO’ nun üyesi ve Türkiye’ deki tek temsilcisidir. Dolayısıyla Türkiye’de üretim ve hizmet sektörlerinde kalite belgelendirmesi için yetkilendirilmiş kuruluşların TSE ile bağlantılarının araştırılması önemlidir. Bu sertifika ISO Kalite Belgesi olarak adlandırılır.

ISO Kalite Belgesi Nedir?

ISO belgesi farklı sektörlerdeki firmaların üretim ve hizmet standartlarına uyum sağladığını ispat eden bir sertifikadır. Bu sertifika sayesinde firmaların yetkinlikleri resmileştirilmiş olur. ISO Standartları listesinde yer alan koşullar çeşitli başlıklarla kategorize edilmiş haldedir. Bu kategoriler şunlardır:

• Daha verimli çalışmanın kurgulandığı ve oluşabilecek veya oluşan arızaların minimize edilmesini sağlayan kalite yönetim standartları
• Çevresel etmenlerle olumsuz durumları aza indirgeyen çevre yönetim standartları
• İşletmelerde meydana gelebilecek kazaların risklerinin ve olası hallerinin tespiti yapılarak bunları en aza indirgeyen sağlık ve güvenlik standartları
• Enerjinin güvenliği, kullanımı, tüketimi dâhil olmak üzere enerji performansının sürekli iyileştirilmesi için sistematik yaklaşımları içeren enerji yönetimi standartları
• Üretilen gıdaların temiz, güvenilir ve sağlıklı üretim bantlarından geçerek uygun şekilde tüketimi için gıda yönetimi standartları
• Hassas bilgilerin paylaşılması, saklanması ve paylaşımında yardımcı olan bilgi teknolojileri yönetim standartları

İSO belgesi nedir sorusunu avantajı ile de yanıtlamak mümkündür. Bu belge her sektörün ihtiyaçlarını yanıtlayacak şekilde kategorize edildiği için işletmelere uluslararası arenada prestij ve güvenli bir imaj sağlar. İşletmelerdeki üst yönetim dâhil tüm çalışanların kayıt ve bilgilere ulaşımını kolaylaştırır. Bununla birlikte eğitim birimler arasındaki iş döngüsünde akışı hızlandırır. Üretim yapan firmaların depo ve sevkiyat aşamalarının sürekli iyileşmesini sağlar. Bu iyileşme müşteri memnuniyetini de artırır. Eğitim ve denetleme tedarikçi ilişkilerini de performans değerlendirmesine göre düzenleme konusunda firmaya avantaj kazandırır.

ISO sertifikası yetkili bir belgelendirme kuruluşu aracılığı ile alınır. Sertifikayı IAF akreditasyonlu kuruluşlar ve onların akredite ettiği yetkilendirilmiş firmalar verir. Türkiye’de kamuya ait tek belgelendirme kuruluşu TSE tek akreditasyon kurumu da TÜRKAK tır. Bu belgeyi almaya hak kazanan firmanın ISO sertifikası veren bağımsız bir belgelendirme kuruluşu tarafından incelenip denetlendiğinin bir göstergesidir. En çok kullanılan standart olan ISO 9001 kalite yönetim sistemi halk arasında ISO sertifikası ya da ISO 9001 kalite belgesi olarak da adlandırılır. Bu belgeye sahip olmak üçüncü taraf denetimlerin yapıldığı ve işletmenin kalite yönetimi konusunda onaylandığı anlamına gelir. Bu belge işletmenin iş süreçlerinin prosedürleri kapsamında standartlarını belirler ve bu vesileyle süreçler resmi olarak tanınır.

Ulusal veya Uluslararası arenalarda yer almak isteyen işletmelerin uygulamalarındaki süreçlerin devamını belgeleyen ISO Sertifikası geçerlilik süresi 3 yıldır.

ISO Belgesi Vermeye Yetkili Kuruluşlar

Ülkemizde ISO belgesi vermeye yetkili kuruluşlar ile ilgili tüm onaylar TSE olarak kısaltılan Türk Standartları Enstitüsü’nden geçer. Bu enstitü çeşitli alanlarda standardizasyon ve uygunluk değerlendirmesi yapan, 1955 yılında da ISO’ya katılarak Türkiye Temsilcisi konumunu alan kurumdur. İşletmelerin ihtiyacına göre her türlü standartları hazırlar veya hazırlatır, kendinin hazırladığı ya da hariçte hazırlanmış olan standartları tetkik eder, kabul edilenleri yayınlar. TSE’ nin kabul ettiği standartlar Türk Standardı olarak adlandırılır. 

Uluslararası standartlara uygun belgelendirme için akreditasyon yetkisinin olduğu tek kuruluş ise TÜRKAK (TÜRKAK Akreditasyon Kurumu)’dur. Her ülkenin uluslararası arenada temsilcisi olan ve tanınır akreditasyon kurumu vardır. Ülkemizde ISO Belgesi veren kuruluşların resmi yetkilendirilme için akredite olması gerekir. Bu işlem ilgili kuruluşlar tarafından işletmelerin faaliyet alanlarında gerekli görülen ve ihtiyaca göre talep edilen belgeleri düzenleme yetkileri olan yani akredite edilmiş belgelendirme firmaları tarafından yapılır. Uluslararası olarak belirlenmiş DIN EN ISO 9001:2015 gibi standartlar tüm ülke temsilci kuruluşları tarafından bilinir ve uygulanır.

Yönetim sistemleri belgelendirme alanında uluslararası geçerliliğe sahip kuruluşlardan alınan sertifikalar şirket proseslerini standardize eder. Bunun yanı sıra şirketinizin güvenilirliği global olarak da kanıtlanmış olur. Bu eğitimlerin yüzyüze olması ve uygulamalı şekilde sürdürülmesi gerekir. Yetkilendirilmiş akredite firmaların güvenilirliği de alınan eğitim ve sertifikanın geçerliliği açısından önemlidir

Firmanızın ISO avantajlarından faydalanmasını istiyorsanız Sigmacert Global A.Ş., Yönetim Sistemleri ile iletişime geçebilirsiniz. Sigmacert 2017 yılında Uluslararası Amerikan Akreditasyonu (IAS)’dan akredite olmuştur. Firma Türkiye, Balkan ülkeleri ve Körfez ülkelerinde faaliyet göstermektedir. Sigmacert Global 2019 yılında Yönetim Sistemleri Baş Denetçilik yetkinliğini IPC (International Personnel Certification Association) den alarak uluslararası geçerliliği olan baş denetçilik eğitimleri de vermeye başlamıştır. 2020 yılında ise TÜRKAK ISO / IEC 17021 Yönetim Sistemleri Belgelendirme yetkisine sahip FQC Uygunluk Değerlendirme A.Ş. şirketini satın alarak TÜRKAK Akrediteli çalışmalarına FQC ile devam etmeye başlamıştır. Firmanızı güvenilir ellere emanet etmek isterseniz bizimle iletişime geçin.